Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, ağustos ayı gıda fiyatları endeksini açıkladı. Konfederasyonun araştırma birimi KAMU-AR tarafından hazırlanan rapora göre, gıda fiyatları ağustosta temmuz ayına kıyasla yüzde 3,2 arttı. Yılın ilk sekiz ayında fiyatlardaki toplam yükseliş yüzde 27’ye ulaşırken, son bir yıllık artış oranı ise yüzde 54,5 oldu.
Araştırma, zincir marketlerden derlenen 64 temel gıda ürününü kapsayan sepet üzerinden yapıldı. Veriler, 2021 Eylül’den bu yana devam eden fiyat artışlarının toplamda yüzde 1313’e ulaştığını ortaya koydu. Buna göre, dört yıl önce 100 liraya alınan gıda sepeti için bugün 1413 lira ödeniyor.
Et ve süt ürünlerinde yüksek artış
Ağustosta ekmek, un, pirinç ve bulgur fiyatları yüzde 1,1 oranında yükseldi. Et ve balık grubunda artış yüzde 7,2 olurken, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 3,9 arttı. Yağ grubunda tereyağı dışındaki ürünler yüzde 10,7 zamlandı. Meyve fiyatları yüzde 10 gerilerken, sebzelerde yüzde 2,7 artış görüldü. Bakliyat fiyatlarında yüzde 2,7 düşüş yaşanırken, salça, zeytin, bal, çay ve benzeri işlenmiş gıda ürünleri yüzde 3,2 arttı.
8 aylık artış yüzde 27
Ocak–Ağustos döneminde temel gıda fiyatlarındaki artış yüzde 27 oldu. Bu dönemde ekmek ve tahıl ürünlerinde yüzde 11,1, et ürünlerinde yüzde 43,9, süt ve yumurta grubunda yüzde 23,1, yağlarda yüzde 13,4, meyvede ise yüzde 52,6 artış kaydedildi. Sebzelerde yüzde 10,2, bakliyatta yüzde 7,6 ve işlenmiş gıdalarda yüzde 10,7 yükseliş yaşandı.
Yıllık artış yüzde 54,5’e çıktı
Ağustos 2024’e kıyasla ekmek ve tahıl fiyatları yüzde 28,7, et-balık yüzde 62, süt ürünleri yüzde 32,1 arttı. Yağ fiyatlarındaki yıllık yükseliş yüzde 33,1 olurken, meyvede artış oranı yüzde 171,5, sebzede yüzde 78,3 olarak ölçüldü. Bakliyat fiyatları yüzde 15, işlenmiş gıda fiyatları ise yüzde 21,7 yükseldi.
TÜİK’in 127 ürünlük sepetine göre yıllık gıda enflasyonu yüzde 27,95 olarak açıklanırken, Birleşik Kamu-İş’in hesapladığı oran bunun iki katından fazla oldu.
12 aylık ortalamalarda yüzde 57,2 artış
Son 12 ayın ortalaması dikkate alındığında gıda fiyatlarındaki artış oranı yüzde 57,2 oldu. Aynı dönemde ekmek ve tahıllar yüzde 39,9, et-balık yüzde 41,1, süt ürünleri yüzde 32,4 zamlandı. Meyvede ortalama artış yüzde 158,5, sebzede ise yüzde 135,6 olarak kaydedildi. Bakliyat fiyatları yüzde 23,2, diğer gıda kalemleri ise yüzde 35,5 yükseldi.
Sonuç olarak, gıda fiyatları artışı hız kesmeden sürüyor. Ağustosta yıllık artış yüzde 54,5’e ulaşırken, son dört yıldaki toplam yükseliş yüzde 1313 oldu. Bu tablo, enflasyonun en ağır yükünü dar gelirli kesimlerin taşımaya devam ettiğini ortaya koyuyor.